Które banki w Polsce dbają o edukację finansową młodych?

Według raportu z 2015r., który przedstawiał stan wiedzy i świadomości ekonomicznej Polaków*, programy telewizyjne i internet były wskazywane jako najczęstsze źródła, z których czerpiemy wiedzę na temat ekonomii. Jednocześnie obydwa te kanały na przestrzeni lat 2012-2015 straciły na popularności, kosztem własnych doświadczeń, które stanowią najlepszy sposób kształcenia.

W kontekście dzieci, głównym źródłem wiedzy ekonomicznej staje się szkoła, choć chciałbym, żeby w większym stopniu byli to rodzice. Edukacja szkolna to tylko teoria, my natomiast mamy większe możliwości poprzez dawanie przykładu, codzienne rozmowy czy chociażby dając kieszonkowe i w praktyce ucząc jak zarządzać prawdziwymi pieniędzmi.

W poszukiwaniu innych, alternatywnych źródeł wiedzy ekonomicznej młodych Polaków, w dzisiejszym artykule skupiłem się na bankach. Jakby nie było, to przecież właśnie z bankami każdy dorosły człowiek ma do czynienia, chociażby zakładając konto, robiąc przelewy czy wnioskując o kredyt. Co jak co, ale na sprzedaży swoich usług i chęci zysku, banki znają się bardzo dobrze. To przecież sprzedaż stanowi tak naprawdę clou działalności banków. Czy są zatem banki, którym zależy na czymś więcej? Czy są takie banki, które przyczyniają się do wzrostu wiedzy ekonomicznej i bankowej wśród młodych Polaków? A jeśli tak, to w jaki sposób to robią?

Przygotowując poniższe zestawienie, opierałem się tylko i wyłącznie na informacjach ze stron internetowych banków. Zweryfikowałem 18 największych banków w Polsce. Na podstawie prowadzonych działań w zakresie edukacji finansowej młodych, oprócz krótkiego ich opisu przyznawałem gwiazdki w skali od 0 do 5 gwiazdek. Stworzył się więc mój subiektywny mini ranking. Swoją drogą, spośród wielu różnych rankingów banków jakie widziałem, nie przypominam sobie, aby powstał kiedykolwiek tego typu ranking, pod kątem prowadzonych przez banki inicjatyw edukacyjnych dla najmłodszych, ich rodziców i nauczycieli. Być może przecieram szlaki :). Stopniując napięcie, zaczynam od banków najmniej zaangażowanych w edukację finansową dzieci, przechodząc po kolei do tych najbardziej. A żeby nadać zestawieniu jeszcze większą rangę, to wymyśliłem mu oficjalną nazwę :):

Na pierwszy ogień idą banki, których strony internetowe nie zawierają (przynajmniej ja nie znalazłem) żadnych informacji, które świadczyłyby, że bank bierze udział w jakiejkolwiek inicjatywie mającej na celu szerzenie wiedzy ekonomicznej lub bankowej wśród najmłodszych. Są to:

Idea Bank S.A., Santander Consumer Bank S.A. , Bank Gospodarstwa Krajowego, Deutsche Bank S.A. , Alior Bank S.A., Bank BPH S.A.

Ranking zaczyna się właściwie od tego miejsca.

   

Bank prowadzi działalność charytatywną poprzez Fundację Banku Pekao S.A. imienia dr Mariana Kantona. Cele fundacji obejmują co prawda wspieranie działań w zakresie oświaty i wychowania dzieci i młodzieży, popularyzowania wiedzy bankowej ale są to działania głównie skierowane na dofinansowaniu pewnych inicjatyw niż konkretna edukacja finansowa.

W zakresie edukacji finansowej najmłodszych na stronie banku nie znalazłem żadnych informacji. Bank prowadzi jedynie blog na którym publikowane są artykuły związane z finansami osobistymi dorosłych.

W obszarze edukacji finansowej lub nauce przedsiębiorczości najmłodszych, bank nie prowadzi żadnych działań.

Fundacja banku prowadzi jedynie program stypendialny „Klasa” oraz „Agrotalenty”, których celem jest ufundowanie stypendiów absolwentom gimnazjów, pochodzących z mniejszych miejscowości i z niskimi dochodami, wspierając tym samym kontynuację ich nauki.

W statucie Fundacji widnieje co prawda informacja o koordynacji projektu Bankowcy dla Edukacji Finansowej Młodzieży BAKCYL, ale brak jest jakichkolwiek konkretów i szczegółów prowadzonych działań.

Bank informuje, że pracownicy zaangażowani są w projekt „Bankowcy dla Edukacji Finansowej Młodzieży BAKCYL”, w którym wolontariusze uczą młodzież gimnazjalną podstaw zarządzania finansami. Szczegółów jednak brak.

W banku działa fundacja, która wyznaczając kierunek swoich działań na lata 2017-2020 za główny cel obrała działania na rzecz edukacji matematycznej, w dużej mierze oparte na dofinansowywaniu różnych inicjatyw.

Na specjalnie dedykowanej stronie mPotęga bank zachęca wszelkie podmioty, którym zależy na edukacji matematycznej najmłodszych (organizacje, uczelnie, biblioteki, szkoły podstawowe, gimnazjalne) do składania wniosków w celu ubiegania się o granty. W 3 edycji programu zgłosiło się 880 podmiotów, a Fundacja przeznaczyła na dofinansowania kwotę 1,2 mln zł.

Dla rodziców pomocne może okazać się kilka artykułów w których bank wyjaśnia jak skutecznie uczyć dzieci matematyki (np. tabliczki mnożenia).

Dotarcie do jakichkolwiek informacji dotyczących edukacji finansowej najmłodszych na stronie ING wymaga cierpliwości i przeklikania kilku stron. Z drugiej strony działalność banku w tym zakresie nie jest wybitnie okazała.

Bank w 2015 roku zaangażował się we wspólny projekt sektora bankowego na rzecz edukacji finansowej młodzieży ze szkół gimnazjalnych (BAKCYL), prowadzony przez Warszawski Instytut Bankowości.

W ramach projektu pracownicy ING prowadzili wolontarystycznie w gimnazjach lekcje pt. Twoje pieniądze, Pożyczaj z głową, Mądre inwestowanie, Finanse na całe życie. Cykl czterech lekcji stanowi kompendium wiedzy na temat finansów dla wchodzących w dorosłość ludzi. Do roli wolontariusza w projekcie BAKCYL przeszkolonych zostało łącznie 13 pracowników banku. Dziewięciu z nich poprowadziło 35 lekcji w gimnazjach na terenie województwa śląskiego i łódzkiego.

Bank rozwija edukację finansową i ekonomiczną poprzez autorską kampanię społeczną „Bank z klasą. CAła wiedza o bankowości”. Wspiera szkoły w edukacji najmłodszych uczniów z podstawowej wiedzy bankowej, finansowej i przedsiębiorczości. W czasie zajęć „Banku z klasą” dzieci doświadczają, bawią się, a przy tym uczą. Dodatkowo bank zachęca najmłodszych do czytania książek, których fragmenty nawiązujące do tematyki finansowej, są motywem przewodnim większości spotkań. Zajęcia z uczniami prowadzą wolontariusze – pracownicy banku. Odbywają się one w szkołach i jedno w placówce bankowej. Program nauczania obejmuje 14 spotkań z dziećmi. Dotychczas w kampanii wzięło udział ponad 100 pracowników–wolontariuszy, którzy prowadzili zajęcia z niemal 5 tys. uczniów w prawie 90 szkołach podstawowych w całej Polsce.

Jesienią 2016r. bank w ramach pierwszego etapu projektu „Finansowy elementarz” zorganizował cykl bezpłatnych warsztatów edukacyjnych dla najmłodszych (dzieci w wieku 3-6 lat).

W trakcie spotkań w przedszkolach pracownicy banku wyjaśniają najmłodszym naturę pieniądza oraz zasady oszczędzania. Ponadto warsztaty promują postawę otwartości, charytatywności, aktywności i kreatywności. Głównymi celami projektu według banku są:

1. Odpowiedź na pytanie skąd się wzięły pieniądze i do czego są potrzebne.
2. Przybliżenie pojęcia wartości pieniądza
3. Kształtowanie świadomości różnych form pieniądza
4. Kształtowanie nawyku oszczędzania i planowania
5. Uświadomienie dzieciom różnicy pomiędzy potrzebą a zachcianką
6. Podejmowanie decyzji zakupowych.

Projekt realizowany jest na wniosek przedszkoli zlokalizowanych w Trójmieście, Toruniu, Bydgoszczy, Warszawie, Łodzi, Krakowie, Katowicach, Lublinie, Opolu, Wrocławiu, Poznaniu i Szczecinie.

Dodatkowo Fundacja Banku Millennium jest jednym z mecenasów Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej.

Bank prowadzi program edukacyjny „domowy budżet z eurobankiem”, który obejmuje serwis internetowy  w którym publikuje artykułu dotyczące finansów dla dorosłych.

Jeśli chodzi o dzieci, to na uwagę zasługuje aplikacja „eurobank dla dzieci” (to dzięki niej daję 3 gwiazdki), dostępna na smartfony i tablety w systemie Android, wprowadzająca najmłodszych w tajniki oszczędzania i mądrego wydawania pieniędzy. Grając z Kredziakami, dziecko uczy się, jak wyglądają pieniądze, jak dzielić finanse, na co zwracać uwagę podczas zakupów. Taka forma zabawy poprawia koncentrację i spostrzegawczość. Użytkownicy aplikacji mają do wyboru trzy gry edukacyjne: Kredziaki oszczędzają, Zarabiaj z Ryśkiem oraz Kredziaki w restauracji.

Aplikacja jest dostępna w Google Play.

Wszelkie działania edukacyjne prowadzi w imieniu banku Fundacja Kronenberga przy Citi Handlowym. Lista wszystkich inicjatyw dostępna jest tu i jest ich naprawdę sporo, realizując także projekty z zakresu wsparcia przedsiębiorczości.

Bank prowadzi program „Moje Finanse”, który jak twierdzi, jest największym programem edukacji finansowej w Polsce dla młodych. Celem programu jest przygotowanie uczniów do efektywnego zarządzania swoimi finansami poprzez wykształcenie pozytywnych nawyków i zachowań w tym obszarze z wykorzystaniem elektronicznych źródeł informacji obecnie i w przyszłości.

Program finansowany jest przez Fundację Kronenberga i Narodowy Bank Polski, a wdrażany do szkół przez Fundację Młodzieżowej Przedsiębiorczości. Bezpośrednimi odbiorcami są nauczyciele oraz uczniowie szkół ponadgimnazjalnych z całej Polski.

Od 2012 roku program „Moje Finanse” realizowany jest w sześciu modułach tematycznych:

• Polubić banki – traktuje o produktach bankowych, uczy jak uniknąć pułapek kredytowych.
• Moje inwestycje – traktuje o formach oszczędzania, które są alternatywne do lokat bankowych, pokazuje ich plusy i minusy.
• Inwestycja w przyszłość – traktuje o polskim systemie emerytalnym oraz pokazuje, jak ważne jest zadbanie o kształt swojej emerytury.
• Bezpieczne finanse – traktuje o bezpieczeństwie finansów w Internecie, a także o skutkach nieprzemyślanego korzystania z usług instytucji finansowych.
• Świat finansów – traktuje o systemie bankowym w Polsce, roli NBP oraz pozostałych instytucjach finansowych w Polsce i na świecie.
• Mój Budżet – traktuje o potrzebie oraz sposobach sporządzania budżetu osobistego na każdym etapie życia oraz o znaczeniu i wpływie indywidualnych decyzji finansowych na sytuację makrogospodarczą.

W 2015 roku w programie „Moje Finanse” wzięło udział 100 000 uczniów oraz 1600 nauczycieli. Dotychczas program dotarł do ponad 1 100 000 uczniów i 16 700 nauczycieli.

W zakresie przedsiębiorczości Bank we współpracy z Fundacją Młodzieżowej Przedsiębiorczości realizuje program adresowany do uczniów szkół ponadgimnazjalnych (16 -19 lat) „Być przedsiębiorczym”. Celem projektu jest przekazanie uczniom wiedzy z zakresu zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej oraz przygotowanie ich do podejmowania i realizacji działań zarówno w obszarze społecznym, jak i zawodowym. W 2015 roku w programie „Być Przedsiębiorczym” wzięło udział 2640 uczniów z 220 szkół.

Kolejną inicjatywą banku jest ogólnopolski program „Businnes Startup” składający się z dwóch ścieżek wsparcia dla młodych przedsiębiorców (pomoc w utworzeniu i prowadzeniu biznesu oraz wsparcie istniejących firm). Realizowany we współpracy z Akademickimi Inkubatorami Przedsiębiorczości. Celem projektu jest pobudzenie przedsiębiorczości młodych ludzi oraz pomoc w urzeczywistnianiu pomysłów na własny biznes.

W 2015 roku, w IV edycji programu wzięło udział 350 studentów oraz 100 start-upów działających na rynku.

Bank mianuje siebie liderem nowoczesnej edukacji finansowej najmłodszych opartej na rozwiązaniach najnowszej generacji, skutecznej metodologii i innowacyjnych produktach. I szczerze powiem, że na to miano zasługuje.

Bank oferuje:

• nowoczesny serwis internetowy PKO Junior (polecam sprawdzić wersję demo – jest rewelacyjny) i aplikacja mobilna PKO Junior stworzona z myślą o dzieciach do ukończenia 13. roku życia,
• gotowe materiały dydaktyczne dla nauczycieli na podstawie których mogą prowadzić lekcje dla dzieci klas 1-6 oraz dla gimnazjów,
• materiały edukacyjne dla rodziców i dzieci a w nich m.in. dziecięcy przewodnik po świecie pieniędzy, minisłownik finansowy, gra „Sklep”
• serwis SKO – portal internetowy dla uczniów szkół podstawowych, które uczestniczą w SKO a w nim dzieci mają możliwość korzystania z usług bankowości internetowej pod pełną kontrolą dorosłych a także zarządzania finansami osobistymi ze szczególnym uwzględnieniem oszczędzania.

Bank prowadzi portal edukacji finansowej – Finansiaki a w nim m.in. bajki edukacyjne w wersji audio i drukowanej, animacje i infografiki, quizy i gry, scenariusze lekcji dla nauczycieli, poradniki dla rodziców. Wygląda to bardzo profesjonalnie. W strefie zabawy wszelkie materiały udostępniane są w podziale na wiek dziecka. Dostępne są opcje dla dzieci w wieku 3-6 lat, 7-9 lat, 10-13 lat.

Ponadto bank realizuje we współpracy z Forum Obywatelskiego Rozwoju, pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Ośrodka Rozwoju Edukacji, projekt edukacyjny „Komiksy ekonomiczne”, którego celem jest przedstawienie zagadnień związanych z gospodarką, dla odbiorców w każdym wieku.

Wnioski

1. W zakresie prowadzonych działań na rzecz edukacji finansowej najmłodszych ranking wygrywa PKO Bank Polski S.A oraz Bank Zachodni WBK S.A. Trudno jest mi wyróżnić tylko jeden bank, ponieważ obydwa oferują zdecydowanie najwięcej w tym temacie i wyraźnie odstają od pozostałych,
2. Na uwagę zasługuje wysokie miejsce Banku Handlowego, głównie przez to, że wspiera również startup’y i przedsiębiorczość, czego inne banki nie robią,
3. Wysokie miejsce zajmuje również Euro Bank S.A. głównie przez stworzoną aplikację na smartfon do nauki finansów. To jeden z dwóch banków, które oferują tego typu aplikacje dla dzieci,
4. Pozostałe miejsca zajmują banki, które głównie angażują się w prowadzenie warsztatów dla młodzieży w szkołach lub przedszkolach,

Podsumowanie

1. Na stronach niemalże wszystkich banków, jeżeli widnieją jakiekolwiek informacje o edukacji najmłodszych, to są one umieszczane gdzieś w stopce, w miejscach, które nie rzucają się w oczy. Trzeba wnikliwie przeszukiwać strony.
2. Dziwi mnie, że drugi pod względem wielkości aktywów bank w Polsce Pekao S.A. nie angażuje się zbytnio w działalność edukacyjną,
3. Szkoda, że w zakresie wspierania przedsiębiorczości najmłodszych, aktywnie działa tylko jeden bank – Bank Handlowy,
4. W wielu przypadkach na stronach banków przeczytać można wiele pięknych haseł i sloganów, natomiast brak konkretów, tj. jakie akcje są prowadzone, gdzie, w jaki sposób, jaka skala, itp.

Ranking ten oraz przegląd aktywności banków w obszarze edukacji finansowej dzieci, uświadamia mi, że najlepszym i najbardziej pewnym sposobem na naukę dzieci w tym temacie jest wsparcie ze strony rodziców. Akcje prowadzone przez banki w szkołach nie zawsze dotrą do szkoły Twojego dziecka, a materiały które udostępnia PKO BP S.A. oraz Bank Zachodni WBK są na tyle świetnie przygotowane, że wystarczą na wspólną naukę z dzieckiem na nie jeden wieczór.

Chcesz być na bieżąco? Zapraszam do zapisu na newsletter i odbierz darmowego ebooka podpowiadającego w jaki sposób zainteresować dziecko lub nastolatka tematem budżetu domowego.

*Konsorcjum Pracownia Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” i Grupa IQS dla Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP. Badanie „Stan wiedzy i świadomości ekonomicznej Polaków”

Fot. pixabay